Tên gọi trong chi phái

Số lượt xem: 7

Hiện nay Tôi được biết một số người có thể không biết, hoặc biết nhưng do không để ý cho nên nói và viết các từ này sai làm cho ý nghĩa của câu sai.

View on Vocaroo >>

1- Ban cán sự họ hay Ban trị sự họ: Ban trị sự thường dùng ở nhà chùa, Phật giáo (Ban trị sự tỉnh…, Ban trị sự Phật giáo Trung ương); các dòng họ không ai dùng từ này vì dòng họ không phải tổ chức Tôn giáo, cho nên thường dùng từ BAN CÁN SỰ hoặc Ban trợ sự.

2- Tên gọi phân cấp dưới họ gọi là Chi hay Phái:

Dòng họ là các thế hệ nối tiếp nhau có chung một gốc tổ tiên, tên gọi họ Trần cũng chính là dòng họ Trần. Cụ thủy tổ sinh ra các đời và ngày càng có thêm nhiều người rồi họ lớn phân chia thành nhiều nhóm, đầu tiên là Chi. Tên gọi phân cấp dưới họ đại tôn ở các họ không giống nhau nhưng thứ tự thường là: Chi (hoặc Phái) – Cánh (Cành) – Nhánh…

Gia phả họ Trần Lê đại tôn thời viết bằng chữ Hán chia thành 9 Chi: Chi Giáp nhất, Giáp nhị, Giáp tam, Giáp tứ, Giáp ngũ; Chi Bính nhất, Bính nhị; Chi Đinh nhất, Đinh nhị. Đầu năm 1927 Hội đồng Gia tộc họp thống nhất hợp tự lại thành 8 Phái và suy tôn thế tổ 8 Phái (không dùng chữ Chi nữa); đó là: 1- Trần Đôn Sỹ (Phái Giáp nhất), 2- Trần Đá (Phái Giáp nhị), 3- Trần Đôn Loại (Phái Giáp tam), Phái 4- Trần Huy Quả, 5- Trần Khắc Nhuận, 6- Trần Đôn Cung, 7- Trần Đôn Phác, 8- Trần Dị.

Như vậy hiện nay tên gọi dưới họ đại tôn là PHÁI (Phái 1,2.. 8), trong mỗi Phái là CÁNH (1, 2, 3). Người trong cùng một họ đại tôn gọi là dòng tộc; chung cụ tổ 6 đến 10 đời là cùng một Phái hoặc gọi là thân tộc, chung cụ Tổ 4 hoặc 5 đời là cùng một Cánh hoặc gọi là nội tộc, cùng ông nội (cụ 3 đời) là nội thân; tất cả tên gọi Chi, Cánh, Nhánh, nội tộc… chỉ là tương đối tùy vào từng trường hợp, từng dòng họ và địa phương. Qua phân tích trên Tôi đề nghị mọi người, thời trước các cụ đã quy ước thế nào thì nay vẫn cứ như vậy, do đó khi nói và viết cho đúng rằng mình hoặc ai đó ở PHÁI nào, CÁNH nào chứ không nên bất nhất, tùy tiện.

Thành phố Vinh, ngày 25 tháng 02 năm 2025 . Trần Điện Năng – đời 14, Phái 3.